Czym są BFRB’s?
BFRB’s, czyli z ang. Body Focused Repetitive Behawiors to grupa zaburzeń polegających na powtarzalnych zachowaniach obejmujących gryzienie, ciągnięcie, skubanie lub skrobanie własnych włosów, skóry, warg, policzków lub paznokci, które mogą prowadzić do uszkodzenia ciała. Zachowania te zazwyczaj próbują być kontrolowane, lecz często nieskutecznie.
Każdemu z nas zdarza się przeczesać włosy ręką, przygryźć wargę, oberwać skórkę przy paznokciu czy zdrapać strup.
Dlaczego u niektórych osób zachowania są niemożliwe do zaprzestania?
Nie istnieje jedna konkretna przyczyna. Wpływ na nasze odruchy mają zarówno komponenty genetyczne jak i środowiskowe. Osoby, których zachowania obejmują BFRB’s określają je jako „przyjemne”, a to dlatego, że w trakcie odruchu wytwarza się dopamina, przekształcając go w nawyk. Ten neuroprzekaźnik, obejmujący układ nagrody sprawia, że z każdym epizodem możemy potrzebować „więcej” aby zapewnić sobie ten sam poziom przyjemności. Warto zaznaczyć, że zarówno na wytworzenie, jak i utrwalenie nawyku wpływ mogą mieć również czynniki psychologiczne, takie jak samoocena, radzenie sobie ze stresem czy zapotrzebowanie na stymulację.
Czy można zniwelować lub wyeliminować BFRB’s?
W naszym gabinecie, we współpracy z psychologiem jesteśmy w stanie poznać indywidualną przyczynę wytworzenia nawyków. Z pomocą przychodzi nam neuroplastyczność mózgu. Poznajemy konkretne zachowania związane z wyrywaniem, ciągnięciem, drapaniem itd., a następnie dopasowujemy do nich narzędzia pomocne w stopniowym „zapominaniu” nawyku, oraz uczymy się budować nowe, zdrowsze nawyki. Docierając do psychologicznej przyczyny zachowań, poprzez psychoedukację i zwiększanie samoświadomości jesteśmy w stanie zapanować nad naszymi odruchami.
Pamiętajmy, że mimo pozornie tych samych zachowań każdy z nas niesie ze sobą inną historię. Artykuły, książki czy podcasty mogą pomóc, ale nic nie zastąpi indywidualnej pracy w gabinecie.
Anna Pokorska- psycholog- diagnosta w Hair& Mind Magdalena Szymczak-Kępka
